Poczytaj
Jak radzić sobie z agresją u dzieci?
Temat agresji u dzieci jest obecnie jednym z częściej poruszanych i omawianych tematów przez psychologów, wychowawców, rodziców.
Agresja jest naturalną reakcją małych dzieci, które dopiero uczą się kontrolować swoje emocje.
Agresja to zachowanie wrodzone – pozwala też przetrwać w trudnych warunkach. Jednak gdy zostaje skierowana bez powodu przeciwko innym – staje się sporym problemem. Agresja u dzieci nie wynika z ich tzw. potocznie „złego charakteru” ale z różnych problemów, z którymi nie potrafią poradzić sobie inaczej. Agresja to sposób dziecka na rozładowanie napięcia np. kiedy w rodzinie zdarzają się problemy dziecko nie ma poczucia regularności i przewidywalności. Agresja może wynikać z braku poczucia bezpieczeństwa, zazdrości lub poczucia braku akceptacji. To także często reakcja na zbyt rzadki kontakt z rodzicami. Dziecko chce, aby poświęcano mu więcej czasu i reaguje w ten sposób, bo czuje się opuszczone lub tez chce po prostu zwrócić na siebie uwagę.
Rodzice i opiekunowie powinni pomóc dzieciom poskromić agresję i nauczyć ich innych sposobów wyrażania swoich uczuć. Jednak dzisiejszy pęd w życiu dorosłych, brak czasu, czy sytuacje rodzinne i nieodpowiednie w niej wzorce, powodują, iż coraz więcej dzieci w dzisiejszych czasach wykazuje zachowania agresywne zarówno w domu jak i w przedszkolu.
Agresja dzieci stanowi problem wychowawczy dla rodziców jak i nauczycieli wtedy, gdy dzieci stosują ją w sposób już nawykowy, lub u których rozwinęła się silna motywacja do szkodzenia innym.
Dlatego, tak ważna jest współpraca i spójne wzajemne działania, kroki podejmowane zarówno w przedszkolu, jak i w domu. Dlaczego? Gdyż
każde z dzieci przejawiających agresję w zachowaniu, wymaga też indywidualnej strategii, programu, metody dostosowanej do potrzeb samego dziecka.
Źródła agresji
Źródeł agresji u dzieci może być bardzo wiele, jednak dwie częste grupy powodów to naśladownictwo i chęć uzyskania korzyści. Naśladownictwo to powielanie zachowania, które widziało się u kogoś innego. Agresywne zachowanie nasze dziecko może podpatrzeć u innych dzieci lub osób dorosłych, ale także w mediach. Niektóre bajki są niestety przesiąknięte przemocą. Dziecko widząc co robi jego ulubiony bohater, może spróbować wykonać to samo. Dlatego bardzo ważne jest kontrolowanie tego, co nasz maluch ogląda. Niestety, w dzisiejszych czasach nawet programy przeznaczone dla najmłodszych zawierają sceny przemocy. Dziecko może także bić, ponieważ chce uzyskać dla siebie korzyść i wydaje mu się, że agresja to metoda, dzięki której stanie się to możliwe. Taka sytuacja ma miejsce szczególnie, gdy zbyt rozpieściliśmy naszego malucha. Nie jest przyzwyczajony do odmowy i przemocą chce wymusić zgodę.
Podstawą do rozwiązania problemu agresji wśród dzieci jest znalezienie źródła agresji.
Dziecko niestety nie poradzi sobie samo z hamowaniem swoich agresywnych odruchów. To rodzice muszą mu w tym pomóc. Wprowadzenie w życie kilku prostych rad wymienionych poniżej powinno przynieść pożądany skutek w radzeniu sobie z dzieckiem, które bije innych. Zanim zaczniesz tłumaczyć maluchowi dlaczego nie wolno bić innych, zastanów się co może być przyczyną jego agresji. Jeśli okaże się, że możesz coś zmienić ze swojej strony, np. okazać mu więcej uwagi, zrób to. Być może wtedy problem zniknie w mgnieniu oka. Nie można zakładać, że dziecko bije ot tak, bez przyczyny. Dlatego trzeba zwalczyć nie tylko agresję, ale także jej źródła.
Jak radzić sobie z agresją u dzieci? Wskazówki dla rodziców :
Więcej uwagi i rozmów o uczuciach – Często rozmawiaj o uczuciach. Zadawaj pytania: co czujesz? Jak sadzisz, co czuje druga osoba? – młodszym dzieciom zaproponuj, niech to narysuje co czuje. Mów o swojej radości, złości, smutku by nauczyć słów określających stany emocjonalne. Okazuj uczucia i pokaż jak ma się zachowywać:bierz w objęcia, przytulaj, mów łagodnym głosem.
Pamiętaj: emocjom nigdy nie należy zaprzeczać! Akceptuj uczucia, słuchaj bardzo uważnie i nazywaj uczucia. Zamiast słuchać jednym uchem, akceptuj uczucia słowami np. „Rozumiem, chyba jesteś smutny, to musiało być przykre” a nie np. „To głupstwo – nie bądź smutny”.
Dziel się swoimi uczuciami. Jeśli płaczesz przy dziecku, nigdy nie zaprzeczaj, bojąc się przyznać do łez, gdy dziecko pyta, czy coś się stało, lepiej powiedzieć: tak, jestem smutna, jest mi przykro, zamiast: „nic się nie stało”. Jak najczęściej mów o swoich uczuciach – „jestem wesoły, złości mnie to, zawstydziłem się”.
Ucz słuchania. Od najmłodszych lat pokazuj dziecku, co znaczy aktywne słuchanie, ze dobra rozmowa wymaga skupienia, dopytywania, czasu.
Naucz dziecko wyrażać swoje emocje słowami. Pozwól mu, by mówiło ci, kiedy jest zawiedzione czy złe i dlaczego tak się czuje. To pomaga rozładować napięcie i rozwiązać dziecięcy problem.
Wyjaśnij , dlaczego agresywne zachowanie jest niedopuszczalne. Wytłumacz dziecku, że nie jest ono przyjemne dla żadnej ze stron. Opowiedz swojemu dziecku, jak druga osoba się czuje, gdy ono atakuje ją, czy bije.
Ucz, jak należy radzić sobie z porażką. Pomóż przeanalizować niepowodzenie, pomyślcie razem, co można zrobić następnym razem, by uniknąć porażki, kto może w tym pomóc, czego dziecko dowiedziało się z popełnionych błędów.
Nie bądź wzorem agresywnych zachowań. Twoje dziecko obserwuje cię i naśladuje wszystko, co robisz. Nie zachowuj się agresywnie, nie bądź przykładem złych nawyków. Jeśli jesteś zła, nie okazuj swoich uczuć poprzez agresję, krzyk, rzucanie przedmiotami . Twoje dziecko z pewnością to zauważy i gdy tylko się zdenerwuje, zacznie zachowywać się w ten sam sposób.
Nie utrwalaj i nie nagradzaj zachowań, które świadczą o niedostatecznym rozwoju emocjonalnym. Nie reaguj na dąsanie się , napady złości, wymuszanie np. nie kupuj dziecku czegoś wbrew sobie, bo wstydzisz się w sklepie jego reakcji na twoją odmowę, jeśli dziecko skarży się na inne dziecko w przedszkolu, nie pochwalaj tego, ale pomyślcie wspólnie, co można zrobić, by zmienić sytuację.
Naucz dzieci proszenia o to, co chcą dostać. Agresją i siłą niczego bowiem nie osiągną, np. dzieleniem się zabawkami z innym uczestnikami zabawy, czekanie na swoja kolej, a nie wyrywaniem, płaczem, biciem rówieśników.
Podejmuj natychmiast interwencję, gdy dziecko staje się mocno agresywne w stosunku do innych lub samego siebie, powstrzymaj je i daj mu czas na zastanowienie i alternatywne wyjście z danej sytuacji.
Opisuj zachowanie i jego skutki, oddzielaj sprawcę od czynu np. „ okłamałeś mnie, trudno mi będzie teraz ci zaufać – zamiast – „jesteś kłamcą” ; lub np. „ źle zrobiłeś –zamiast – „jesteś głupim dzieckiem”.
Powiedz swojemu dziecku, co powinno zrobić, gdy czuje, że ogarnia je złość. Wytłumacz mu, że gdy tylko dopada je wściekłość, powinno opuścić grupę przyjaciół, z którymi się bawiło, aby uniknąć dalszych kłopotów. Możesz również spróbować nauczyć dziecko pewnych metod na opanowanie złości, które powinno zacząć stosować, gdy tylko poczuje, że jego zachowanie zaczyna się zmieniać.
Pochwal dobre zachowanie swojego dziecka. Można zapobiegać napadom agresji u dzieci poprzez częste docenianie ich poprawnego zachowania. Jeśli twoje dziecko podzieli się czymś z przyjacielem lub poprosi o czyjąś pomoc, możesz po prostu pochwalić jego zachowanie. Jeśli zaczniesz doceniać dobre uczynki swojego dziecka, z pewnością będzie je powtarzało.
Podkreślaj konsekwencje wynikające z dobrego i złego postępowania dziecka. Kiedy dziecko widzi konsekwencje swojego postępowania, łatwiej mu zrozumieć, że to ono kieruję swoim życiem.
Wpajaj normy. Agresywne zachowanie lepiej uprzedzić, niż za nie karać, dlatego należy wpoić dziecku, które zachowania są dobre, a które złe. Musi wiedzieć jakie mamy wobec niego oczekiwania i czego nie powinno robić. Maluch musi mieć świadomość norm zachowania. Jeśli już je ustalimy, trzeba się ich konsekwentnie trzymać.
Bądź konsekwentny – to podstawa. Daj dziecku do zrozumienia, że agresja nigdy nie będzie tolerowana. Należy się trzymać tego, że reakcja na agresywne zachowanie powinna być zawsze taka sama. Nie można, nawet gdy padamy z nóg, ignorować tego, że dziecko uderzyło nas lub kogoś innego. Każdy taki postępek musi wywołać reakcję rodzica.
Udzielaj nagany. Powinnaś używać nagany za każdym razem, gdy twoje dziecko źle się zachowuje. Nakaż dziecku zaprzestać takiego zachowania, podaj powód, dla którego nie powinno tak robić i zaproponuj alternatywny sposób zachowania w danej sytuacji. Zachowuj się tak za każdym razem, gdy zauważysz, że dziecko robi coś nie tak.
Nie krzycz i nie dawaj klapsów swojemu dziecku. Klapsy mogą powstrzymać dziecko od agresywnego zachowania na twoich oczach, ale nie zlikwidują problemu. Podnosząc rękę na swoje dziecko wysyłasz mu złe sygnały i tylko popychasz je w kierunku agresywnego zachowania. Krzyki i bicie sprawiają, że twoje dziecko, gdy tylko będzie złe, zacznie zachowywać się w ten sam sposób.
Zapomnij o przykrych incydentach i nie wracaj do nich. Nie powinnaś w kółko przypominać swojemu dziecku o jego agresywnym zachowaniu. Gdy dane zdarzenie się zakończy, zapomnijcie o nim. Jeśli będziesz często wspominać takie zachowanie, wówczas z pewnością się ono powtórzy.
Wszystko co musisz zrobić, to kontrolować zachowanie swojego dziecka, pokazać mu właściwy sposób postępowania i naprowadzać je na właściwą drogę.
Najczęściej popełniane błędy postępowania wychowującego:
Okazywanie szacunku dziecku wyłącznie wtedy, gdy dziecko wykazuje skruchę, i dopuszczania go do podejmowania decyzji pod warunkiem, że jest ona taka sama, jaka proponuje dorosły.
Uleganie dziecku do czasu wyczerpania się uległości – wówczas dorosły stosuje karę, przechodząc do innej strategii, aby następnie, z poczuciem winy za krzywdzenie dziecka lub brak konsekwencji, znowu cierpliwie ulegać.
Popadnięcie w permisywizm, nieustawianie żadnych granic postępowania, przyzwalanie dziecku na całkowitą swobodę manifestowania swoich emocji, potrzeb, a nawet zachcianek.
Podsumowując:
Agresja u dziecka jest też efektem stosowania nieodpowiednich metod wychowawczych przez jego rodziców/opiekunów. Dzisiaj często się słyszy o tzw. bezstresowym wychowaniu i niestety to jest odbiciem takiego zachowania u dziecka. Rodzic nie powinien zapominać, że to on jest przykładem dla swojego podopiecznego i prędzej czy później jego dziecko stanie się odbiciem jego zachowania. Osoby dorosłe wychowujące dzieci powinny pamiętać o tym, że tak naprawdę pierwsze lata rozwoju dziecka kształtują jego psychikę i charakter. Tak więc cechy nabyte w tym czasie bardzo mocno zakorzeniają się dziecka.
Agresja jest wynikiem zachwiania pewnego ładu w wychowaniu. By ją zwalczyć trzeba wprowadzić pewną dyscyplinę. Jednak aby odniosło to skutek powinno się jej konsekwentnie przestrzegać. Na pewno należy otwarcie mówić dziecku co jest dobre, a co złe, tak jak co wolno, a czego nie. By dziecko zmotywować do współpracy najlepiej je nagradzać tym co lubi, a za nieprzestrzeganie zasad ograniczać te przyjemności.
Literatura warta przeczytania i wdrożenia:
Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Adele Faber, Elaine Mazlish. Poznań 2006 r.
Jak zaradzić agresji? Wychowanie w przedszkolu 2005 Nr 9
Emocje destrukcyjne jak możemy je przezwyciężać. D. Goleman, Poznań 2004 r.
Agresja w przedszkolu. Poradnik dla rodziców i wychowawców. Kielce 2001
Bajki terapeutyczne dla dzieci (Część 1 i 2) M. Molicka wyd. Mwdia Rodzina, Poznań 2002
Bajki, które leczą, cz. I, II. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk 2006
Gry i zabawy przeciwko agresji. R.Portmann, Kielce 2005, Wyd.Jedność.
Propozycje zabaw rozwijających inteligencję lingwistyczną tj. językową:
Rysunkowe improwizacje. Rodzic z dzieckiem wykonuje wspólny rysunek obrazujący fragment wysłuchanej bajki. Następnie przedstawiają treść pracy- pantomimicznie.
Dokończ zdanie. Rodzic zaczyna zdanie, dziecko kończy: Ta bajka jest….
Układanie bajki. Uczestnicy tworzą wspólną bajkę. Zabawę zaczyna rodzic. Dziecko dopowiadaj kolejne zdanie. I tak na zmianę, aż stworzy się piękna opowieść
Słuchamy i rysujemy. Dziecko rysuje przy muzyce fragment wcześniej wysłuchanej bajki.
Taniec z bajką. Dziecko słucha bajki. Następnie porusza się swobodnie przy muzyce, tworząc dowolne improwizacje ruchowe do bajki.
„Smok Wawelski”. Dziecko wymyśla inne sposoby pokonania smoka.
Sylaby i dźwięki. Uczestnicy zabawy wymawiają słowa sylabami, następnie: wyklaskują je, wystukują na bębenku lub stoliku, uderzają stopą o podłogę.
Malowanie dźwięków. Dziecko słucha odgłosów różnych instrumentów, których nie widzi. Następnie odgaduje ich nazwy- wymawiając nazwę albo rysując instrument.
Wymyślamy nowy język. Uczestnicy zabawy wymyślają oraz rysują uniwersalny język znaków obrazkowych, który byłby zrozumiały dla dzieci z różnych krajów.
Okładki do książek. Zabawa polega na projektowaniu wzorów, np. z odbijanych stempelków na szarym papierze pakowym, który może służyć do obłożenia książki.
Zbiory. Dziecko wycina z czasopism różne litery i klasyfikują je, tworząc np. zbiory tych samych liter lub liter wielkich i małych.
Gra z piłką. Uczestnicy zabawy stoją w kręgu. Rodzic podaje kolejno piłkę, wymawiając jednocześnie jakąś sylabę na która dziecko ma podać wyraz, w wersji trudniejszej mogą to być głoski.
Zabawa w uzupełnianie zdań. Osoba prowadząca podaje fragment wypowiedzi, którą uzupełnia dziecko, np. Biały jak…Dziecko uzupełnia: ….śnieg.
Zabawy ortofoniczne. Naśladujemy odgłosy ptaków, pojazdów, instrumentów muzycznych.
Powtarzanie zdań. Osoba prowadząca zajęcia czyta zdanie, np. Pada śnieg. Dziecko powtarza. Następnie rozwija je, dodając kolejne wyrazy: Zima pada śnieg. Zima pada puszysty śnieg. Zima pada puszysty i biały śnieg.
Gimnastyka artykulacyjna. W celu usprawniania aparatu artykulacyjnego możemy przy każdej okazji zachęcać dzieci do ćwiczeń artykulacyjnych- przed lusterkiem, np. ziewanie, radosny, dźwięczny śmiech, banki mydlane, oblizywanie warg i zębów językiem, zaciskanie ust, zabawne minki- rozśmieszanie.
Życzę miłej wspólnej zabawy !
Katarzyna Stokwiszewska
Zabawy rozwijające percepcję słuchową dziecka
Wystukiwanie rytmu
Rodzic prezentuje jakiś rytm np. dwa uderzenia o stół - trzy klaśnięcia - dwa tupnięcia. Prezentowany rytm powinien być dostosowany do możliwości dziecka – zaczynamy od prostych, stopniowo zwiększając stopień trudności.
Dziecko powtarza.
Wyklaskiwanie rytmu na podstawie ustalonego wcześniej schematu graficznego
(np. kwadrat = tupanie, trójkąt = klaskanie, koło = uderzanie rękami o nogi)
Rodzic układa figury w określony sposób, a dziecko musi odtworzyć rytm zgodnie z ustaloną zasadą – jaka figura odpowiada jakiemu dźwiękowi.
Ważne: stopniowanie trudności – najpierw 2, 3 figury, a potem 6, 9).
Śpiewanie/powtarzanie wyrazów podanych przez rodzica najpierw dwa trzy wyrazy, potem coraz więcej (np. kot – sanki – stół).
Różnicowanie dźwięków z najbliższego otoczenia
- nazywanie ich i naśladowanie;
- łączenie dźwięku z obrazkiem – np. czajnik (zdjęcie czajnika, konkretny przedmiot)
z zaprezentowanym dźwiękiem (np. puszczonym z płyty); - zabawa „Co słyszę?” – rodzic chowa się i prezentuje jakiś dźwięk (z otoczenia dziecka, np. szczekanie psa), zadaniem dziecka jest odgadnąć jaki to dźwięk.
Podział zdań na wyrazy ( zaczynamy od zdań 3 wyrazowych , stopniowo zwiększając liczbę wyrazów w zdaniu). Każdorazowo przeliczamy wyrazy w zdaniu.
Podział wyrazów na sylaby (zaczynamy od 2, 3 sylabowych , stopniowo przechodzimy do wielosylabowych). Każdorazowo przeliczamy sylaby.
Wyodrębnianie pierwszej głoski
- Co słyszysz na początku wyrazu Ania/Ul/Ewa itp.
Najpierw dziecko powinno opanować wyróżnianie samogłosek, a potem spółgłosek na początku wyrazu (biurko, samochód itp.)
Zabawa w dobieranie wyrazów.
Wyszukiwanie wyrazów na a określoną głoskę, tworzenie ciągów wyrazowych -
( Teraz będziemy mówić, rysować wyrazy na literę a” np. auto , aparat itp.)
Łączenie głosek w wyrazy dzielenie wyrazów na głoski
- Jaki to wyraz kiedy mówię m-a-m-a?
- Jakie głoski słyszysz w wyrazie dom – przeliteruj
Segregowanie wyrazów wg ilości sylab, głosek
Rodzic przygotowuje karteczki z różnymi wyrazami (nazwy zwierząt, owoców itp. jeden wyraz na jednej karteczce np. na zielonej wyrazy dwusylabowe, na czerwonej trzysylabowe itd.).
Zadaniem dziecka jest przeczytać głośno każdy wyraz, podzielić go na sylaby lub głoski,
a następnie przyporządkować do określonej grupy, np. grupy zielonej
Ćwiczenie pamięci słuchowej
Rodzic prezentuje dziecku ciąg cyfr, wyrazów (np. owoców), zadaniem dziecka jest zapamiętać te elementy i odtworzyć w kolejności podanej przez rodzica (na początek trzy, cztery elementy, stopniowo coraz więcej).
Życzę miłych chwil przy wspólnych zabawach.
Opracowała pani Katarzyna Stokwiszewska
Propozycje zabaw dla dzieci i rodziców z zakresu zajęć dydaktyczno-wyrównawczych.
1. "Jestem twoim odbiciem" - rodzic z dzieckiem stoją naprzeciw siebie. Rodzic wykonuje ruch, który dokladnie naśladuje dzieco i odwrotnie.
2. "Czajniczek" - lewą dłoń kladziemy powyżej żołądka, prawą na czubku głowy. Lewą dłonią gładzimy żołądek a prawą klepiemy się po głowie.
3. "Zimno-ciepło" - pokazujemy dziecku przedmiot, który następnie chowamy w drugim pokoju. Zadaniem dziecka jest jego odnalezienie według wskazówek rodzica: zimno - daleko od schowanego przedmiotu, ciepło - blisko, gorąco - gdy dziecko znalazlo.
4. "Wspólny rysunek" - rodzic rysuje na dużej kartce papieru początek rysunku przez pół minuty, dziecko się przygląda i kontynuje rysowanie przez kolejne pół minuty. Zabawa trwa dopóki nie powstanie cały rysunek.
5. "Figury geometryczne" - rodzic uklada z figur geometrycznych wzór, który odtwarza dziecko i odwrotnie.
6. "Rozpoznawanie dotykiem" - pokazujemy dziecku, kilka przedmiotów i zawiązujemy mu oczy. Zadaniem dziecka jest rozpoznanie , co to za przedmiot dotykiem.
7. " Zabawy z literkami" - wydzieranie wskazanych literek z czasopism i gazet, wyklejanie konturów liter kolorowym papierem , plasteliną lub bibułą.
Życzę miłej wspólnej zabawy K. Stokwiszewska ( Gry i zabawy wg. J. Jastrzebskiej)
„Zabawa z głoskami” - czyli kilka praktycznych przykładów na to, jak mo na poprzez
zabawę uczyć poprawnej wymowy.
Zapraszam do wspólnej zabawy z głoskami: s , z ,c , dz
W procesie rozwoju mowy dziecka głoski: s, z, c, dz pojawiają się około 3 roku ycia. Zatem kontrolę nad ich prawidłowym rozwojem oraz ewentualną pracę korygującą mo na rozpocząć stosunkowo wcześnie, stosując odpowiednie do wieku metody i formy pracy. Ćwiczenia tutaj zawarte mają pomóc w kształtowaniu i utrwaleniu prawidłowej artykulacji tych głosek. Nie zastąpią one wizyty u logopedy, mogą być jednak uzupełnieniem ćwiczeń prowadzonych przez specjalistę.
Ciekawą pozycją ksią kową do ćwiczeń w utrwalaniu poprawnej wymowy jest materiał językowy zawarty w ksią eczkach pt. „Syczące wierszyki” i „Szumiące wierszyki” autorstwa Iwony Michalak- Widera i Katarzyny Węsierskiej, z których to skorzystano w niniejszym opracowaniu.
- S -
Podczas wymawiania głoski s język le y płasko za dolnymi zębami ( jak przy a ), zęby są zbli one i widoczne, usta rozchylone płasko przylegają do zębów ( jak przy uśmiechu ).
„Zabawa z rurką”
Weź rurkę albo słomkę, połó ją na języku, leciutko zagryź i dmuchaj: ssssssss........do rurki.
„Długi wą ”
Poprowadź palec wzdłu wę a, mówiąc: ssssss....Pamiętaj: „grzeczny” język chowa się za zębami!!!
„Wą samotnik”
Sssunie sssobie wą sssssamotnik,
Za nim jego ssstryj grzechotnik.
I ssstu sssynów ssstryja z sssssykiem:
„przessssstań ju być sssssamotnikiem!”
„Wesoła rodzinka”
Pięć paluszków twojej rączki- to rodzinka głoski S. Weź kartkę papieru, połó na niej swoją dłoń i obrysuj jej kształt. Ka demu paluszkowi dorysuj minkę i czapeczkę według własnego pomysłu. Nazwij paluszki tak, jak na podanym przykładzie i powtórz głośno kilka razy imiona wszystkich członków rodzinki.
„Smok”
Powtórz za mną wesoły wierszyk:
Szedł po drodze smok do szkoły się uczyć. I tak wcią powtarzał: sma-sma, smo-smo, smu-smu, sme-sme, smy-smy, smą-smą, smę-smę. Taki zielony smok, co uczyć się chciał.
W podobny sposób mo na utrwalać wymowę głosek: z, c, dz.
„Staś i osa” „Pieski” „Sanki i bałwanki”
Lata osa koło nosa, Oto domek niski Sanki, moje stare sanki.
koło nosa Stasia. stoją pod nim miski. A na sankach tych bałwanki.
Mały Staś chowa nos, Pieski wodę piją, Suną z górki sanki same.
nie ugryzie Stasia. potem miski myją. O! Są sanki, a bałwanek?
- Z -
Głoskę z wymawiamy podobnie jak głoskę s , ale jej wymowa jest dźwięczna, tzn. wprawiamy w ruch struny głosowe; strumień powietrza jest słabszy.
„Komar w trawie”
Zmień się w małego komara, przykucnij w trawie i bzycz, jak prawdziwy komar: zzzzz.......
„Wesoła rodzinka”
Teraz głoskę s odwiedziła rodzinka głoski z.. Jej członkowie to: za, zo, zu, ze, zy. Wykonaj te same czynności co w zabawie z głoską s.
„Waliza” „Pyzy” „Literki”
Do swojej walizy Gotuję dla Izy Raz literki w abecadle
wsadził pan Dionizy: znakomite pyzy. chciały się zabawić.
skarpety, spodnie, paski dwa, Iza w pisk i zwinnie zmyka, I kłóciły się zajadle,
3 a dla swego synka, zabawkę- psa. pyzy zostały, nie ma batonika. Jakby się ustawić...
„Kram z literkami”
Zaczepił mnie pewien góral Myślę i myślę, zgadnąć nie mogę,
W zimie pod Zakopanem na góry zerkam zezem.
I mówi: „zgaduj – zgadula, Zaraz, chwileczkę, ju coś mi świta!
Z czego „z” jest znane? „Z” – chyba z tego jest znane,
Zgaduj – zgadula, zgaduj – zgadula, e wydeptało te wszystkie ście ki
Z czego to „z” jest znane?” w górach pod Zakopanem.
- C -
Podczas wymawiania głoski c, język dotyka na chwilę do podniebienia tu za zębami i odskakuje, usta są lekko uśmiechnięte.
„Konik polny”
Po łące skacze konik polny, który między kolejnymi skokami „cyka”- cyk, cyk, cyk, cyk,.......
„Choinka Wacka” „Jacek” „Abecadło”
Na choince pełno cacek. Oto mały Jacek, Na tablicy miał napisać
Wszystkie wieszał mały Wacek. co ulepił placek. Jacek abecadło całe.
Tu cukierki – tam pajace. Cały placek dla Celinki Lecz ocena źle wypadła:
Chłopiec a z radości skacze. i dla lali jej, Alinki. znał litery tylko małe.
- dz -
Głoskę dz wymawiamy podobnie jak głoskę c, ale jej wymowa jest dźwięczna, tzn. pracują struny głosowe.
„Niebieski dzbanuszek” „Zima”
Kupił tatuś Reni Jadą, pędzą sanki,
niebieski dzbanuszek. Powo ą bałwanki.
Niebieski dzbanuszek, W sankach siedzi Zima,
co ma dwoje uszek dzwonki w rękach trzyma.
i pękaty brzuszek. Gdy poruszy dłonią,
Niesie Renia dzbanek, dzwonki głośno dzwonią.
ju weszła na ganek.
Wtem...Drgnęły paluszki
i z dzbanka okruszki!
Przygotowała pani Anna Kacprzak - logopeda
DEKALOG WYCHOWAWCY
1. Nigdy nie dotykaj dziecka, jeśli nie zostałeś do tego zaproszony.
2. Nie mów źle o dziecku, ani w jego obecności, ani pod jego nieobecność.
3. Skup się na wzmacnianiu i rozwijaniu tego, co dobre w dziecku, tak,
by obecność tego dobra pozostawiała coraz mniej i mniej miejsca na zło.
4. Bądź zawsze aktywny w przygotowywaniu otoczenia. Dbaj o nie stale.
Pomóż dziecku nawiązać z nim konstruktywne relacje. Wskaż mu miejsce,
gdzie znajdują się materiały rozwojowe i zaprezentuj ich sposób użycia.
5. Bądź zawsze gotowy, by odpowiedzieć na wezwanie tego dziecka,
które cię potrzebuje. Zawsze słuchaj i odpowiadaj temu, kto cię wzywa.
6. Bądź zawsze gotowy, by odpowiedzieć na wezwanie tego dziecka,
które cię potrzebuje. Zawsze słuchaj i odpowiadaj temu, kto cię wzywa.
7. Szanuj to, które popełnia błędy i może się wcześniej czy później
poprawić, ale powstrzymuj – zdecydowanie i natychmiast – każde
niewłaściwe zachowanie, które może być niebezpieczne dla dziecka lub innych.
8. Uszanuj to, które odpoczywa, obserwuje lub rozmyśla nad tym,
co zrobiło bądź zamierza robić. Nigdy nie wzywaj go, ani nie zmuszaj do innych
form aktywności.
9. Pomagaj tym, którzy poszukują aktywności i nie mogą jej odnaleźć..
Bądź niestrudzony w oferowaniu prezentacji tym, którzy odmówili jej wcześniej,
we wspieraniu ich na drodze do osiągnięcia tego, czego jeszcze nie potrafią
i pokonania własnych niedoskonałości.
10. Zawsze traktuj dziecko z najwyższą kulturą, ofiaruj mu to,
co masz najlepszego – w sobie lub do swojej dyspozycji.
APEL TWOJEGO DZIECKA
Szanuj mnie, żebym szanowała innych..
Wybaczaj, żebym umiała wybaczać..
Słuchaj, żebym umiała słuchać..
Nie bij, żebym nie biła..
Nie poniżaj, żebym nie poniżała..
Rozmawiaj ze mną, żebym umiała rozmawiać..
Nie wyśmiewaj,
nie obrażaj,
nie lekceważ.
Kochaj mnie, żebym umiała kochać.
Uczę się życia od ciebie.
Gry planszowe - jako ciekawy sposób spędzania wolnego czasu.
Dzisiejsze czasy zdominowane są przez zdobycze techniki: tablety, telefony, komputery itp., które stają się ulubionymi zabawkami dzieci w coraz młodszym wieku. Prowadzi to często, do izolacji i poczucia samotności u tych dzieci, które nie potrafią inaczej spędzać wolnego czasu niż grając w gry komputerowe lub oglądając telewizję. Większość rodziców zdaje sobie sprawę, jak ważne jest spędzanie z dzieckiem wolnego czasu, ale często brakuje siły albo pomysłu. Wychodząc rodzicom naprzeciw,chcę zaproponować wspólne spędzanie wolnego czasu przy różnego typu grach planszowych. A dlaczego? Przeczytajcie!!!
Wspólne granie to przede wszystkim bycie razem, ale też i nauka – gry uczą nie tylko jak wygrywać czy przegrywać, ale też liczyć, myśleć kreatywnie . Każda z gier jest inna i uczy innych umiejętności. Dzięki grom, członkowie rodziny mogą zobaczyć swoich bliskich w innej perspektywie i rolach, poznać swoje mocne i słabe strony, przekonać się, jakie mają poczucie humoru, z czego śmieją się dzieci, a z czego dorośli. Wspólne granie zbliża i uczy bycia ze sobą. Pozwala zbudować lub odbudować dobre relacje oparte na ciepłych
i pozytywnych emocjach.
Mądrze wybrane gry, to doskonałe narzędzie rozwoju dziecka. Granie może mieć wpływ na rozwój wielu funkcji psychicznych i społecznych małego człowieka. Gry mogą rozwijać mowę, pozwalają zwiększyć koncentrację dziecka. Gry planszowe uczą przestrzegania reguł, liczenia, grupowania, rozpoznawania kształtów, cyfr i liter. Pełnią wiele funkcji m. in.:
Funkcjękształcącą – doskonalą i rozwijają procesy i zdolności orientacyjno – poznawcze tj. planowanie, koncentrowanie uwagi, spostrzegawczość, umiejętność porównywania
i obserwacji.
Funkcjępoznawczą – dają informację o otaczającym dziecko świecie społecznym
i przyrodniczym, pozwalają na utrwalanie zdobytych wiadomości, pomagają uświadomić prawidłowości i sens zachodzących zmian.
Funkcjęmotywacyjną – rozwija zainteresowanie otoczeniem, przygotowuje do podejmowania samodzielnych zadań, zachęca do uczenia się oraz buduje dziecięcą kreatywność, uczy dyscypliny i koncentracji.
Funkcjęintegracyjną – uczy współpracy z innymi, zgodnego współdziałania, przestrzegania reguł oraz nawiązywania kontaktów społecznych.
Podsumowując :
Gry planszowe integrują, uczą poznawania, działania i przeżywania, a więc tego wszystkiego, co w życiu najważniejsze.
mgr Katarzyna Stokwiszewska
GŁOSKOWANIE – ETAPEM PRZYGOTOWANIA DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA
Wszystkie ćwiczenia w głoskowaniu wymagają od dziecka dużej koncentracji, wyciszenia, skupienia uwagi, należy więc zapewnić mu odpowiednie warunki do ćwiczeń.
Wyrazy wymawiamy wolno i wyraźnie, akcentujemy głosem głoskę, którą dziecko ma „usłyszeć”, prosimy również dziecko, by samo głośno, powoli wypowiedziało wyraz głoskowany skupiając uwagę na głosce, którą ma usłyszeć.
Należy przy tym pamiętać aby:
- zaczynać głosowanie od krótkich słów ( ul, do, pa), najlepiej rozpoczynających się
i kończących samogłoskami, stopniowo wydłużając je o kolejne głoski (Ala, kura, krowa);
- głoskować słowa o prostej budowie tzn. takie których wymowa jest zgodna z pisownią
- głoski wymawiać krótko i wyraźnie ( „t” „m” „d” „p” a nie „ty” „my” „dy” „py”)- traktować głosowanie jak fajną zabawę, a nie męczącą pracę
- zawsze chwalić postępy dziecka
Przykładowe ćwiczenia:
• „ Jaką głoskę słychać na początku słowa: dom?”
• „ Co słyszysz na początku w słowie – dom”?
• „ Jaką głoskę słychać na końcu słowa: dom?”
• „Co słyszysz na końcu słowa – dom?
• Następnie głoskuje dorosły (U-l-a), a dziecko musi odgadnąć o jakie słowo chodzi (Ula)
• „Zgadnij, co powiedziałam: l-a-s?” (dziecko odpowiada: las)
Jeżeli dziecko opanuje tę czynność, może samodzielnie próbować głoskować słowa. Zadajemy pytanie:
• „Jakie głoski słychać w słowie: las?”
• „Co słychać w środku słowa : las?”
• „Jaka głoskę słyszysz po „l”?
Przykładowe słowa do ćwiczeń w domu:
• 3-głoskowe: Ola, Ala, Ula, osa, nos, oko, kot, but, tor, dym, rym, sok, dom, ule, gil,
• 4-głoskowe: kura, kula, tort, lala, tama, buty, rura, noga, nuta, sowa, ława, Lila, Lola, płot, tory, smok,
• 5-głoskowe: krowa, głowa, kotek, motek, ekran, sosna, banan, baran, torba, domek, Romek, Tomek.
Przykładowe zabawy z głoskowaniem
ZABAWA : Co to za słowo? – jest to zabawa, od której dobrze jest rozpocząć ćwiczenia, zmagania z głoskowaniem.
W tej zabawie rodzic dzieli słowo na głoski, dziecko podaje jakie słowo słyszało. Można w tej sytuacji bawić się w mowę kosmitów, ufoludków itp.
Rodzic: m-a-k Dziecko: mak
Rodzic: r-a-n-o Dziecko: rano
W późniejszej fazie ćwiczeń zamieniamy się rolami.
ZABAWA: Układamy słowa na określoną głoskę
Wybieramy głoskę i szukamy w otoczeniu słów, nazw przedmiotów rozpoczynających się na daną głoskę np.:0 – okno, ogórek , obraz, Ola …
ZABAWA: Co kończy się na tą głoskę?
Wybieramy głoskę, szukamy słów kończących się na daną głoskę np.: „k”
rak, mak, ptak, lek, kok, krok, potok
ZABAWA: Co skrywają słowa?
Wybieramy słowo, próbujemy określić jakie głoski się tam znajdują:
Rodzic: Czy w tym słowie słychać „k”? Krowa Dziecko: Tak
Rodzic: Czy w tym słowie słychać „b”? Lalka Dziecko: Nie
Wskazówka: ważne jest by początkowo wspierać dziecko, słowa wypowiadać wyraźnie, powoli.
ZABAWA: Dokończ słowo
Rodzic podaje pierwsza głoskę lub sylabę słowa, dziecko wymyśla zakończenie
i – gła, -glo, -za, -ndyk
ko -lano, min, -c, niczyna,
Każde poprawnie zakończone słowo jest sukcesem. Odpowiedzi , sposobów na zakończenie może być wiele.
ZABAWA: Czym różnią się te słowa?
Rodzic podaje pary wyrazów, dziecko określa czym różnią się wybrane słowa.
kot – kos, tama – dama, las – lis, mak – rak
ZAPRASZAM DO WSPÓLNEJ ZABAWY i ŻYCZĘ SAMYCH SUKCESÓW!!!
Katarzyna Stokwiszewska
DROGI RODZICU !
Dbaj o higienę swojego dziecka.
Zaspokajaj rozsądnie jego potrzeby.
Interesuj się problemami dziecka.
Nie wzbudzaj niepokoju w dziecku i „nie strasz przedszkolem”.
Nie wyręczaj dziecka w podstawowych czynnościach samoobsługowych.
Angażuj się w życie placówki.Pomagaj w jej utrzymaniu na miarę swoich możliwości.
Aktywnie uczestnicz w zajęciach otwartych.
Bądź współorganizatorem uroczystości.
Bądź uczestnikiem zebrań, spotkań.
Rozmawiaj z nauczycielem o swoim dziecku.
RODZICU,POMÓŻ SWEMU DZIECKU POLUBIĆ SIEBIE
I PAMIĘTAJ O 8 ZASADACH WŁAŚCIWEGO POSTĘPOWANIA
1.Udzielaj dziecku dużo pochwał. Zwracaj uwagę na osiągnięcia dziecka,
nawet bardzo drobne i często go chwal. Jeśli podkreślasz pozytywne strony
zachowania dziecka, będzie ono zachowywać się tak, jak będziesz sobie tego życzyć.
Twoje pochwały pomogą twemu dziecku mieć dobre samopoczucie.
2.Chwal wysiłek a nie wynik. Uświadamiaj swemu dziecku, że nie zawsze musi zwyciężać.
Porażka sama w sobie może być nobilitująca, jeśli dało się z siebie wszystko.
3.Pomóż swemu dziecku stawiać sobie realne cele. Jeśli samo dziecko lub rodzice
oczekują od niego zbyt wiele, porażka staje się miażdżącym ciosem.
4.Nie porównuj wyników twego dziecka z innymi. Przekonaj swoje dziecko,
że jego wysiłki i starania są przedmiotem twojej dumy.
5.Gdy korygujesz postępowanie dziecka krytykuj jego działanie, a nie dziecko.
6.Panuj nad swymi negatywnymi emocjami. Najlepszym konstruktywnym sposobem
dzielenia się z innymi ludźmi w pewnych sytuacjach swymi negatywnymi emocjami
i uczuciami jest informowanie ich o tym. Dziecko nie czuje wtedy, że jest
atakowane lub też, że jest z gruntu złe.
7.Powierz swemu dziecku konkretne zadanie. Dzieci, które mają w domu
wyznaczone konkretne zadania i obowiązki wiedzą, że robią coś ważnego, aby ci pomóc.
Uczą się w ten sposób czuć przydatnymi i ważnymi członkami rodziny. Dobre wykonywanie
tych zadań wytwarza również poczucie sensu osiągnięć.
8.Okaż swemu dziecku, że go kochasz. Przytulaj, całuj swoje dziecko, mów mu, że go kochasz.
Pozwoli mu to myśleć, dobrze o sobie. Dziecko nigdy nie jest za duże czy za małe, aby mówić mu,
że jest kochane i jest największą wartością dla rodziców.